• İDARE HUKUKU HİZMETLERİMİZ: İdari İşlemin İptali, İdari Para Cezalarının ve Trafik Cezalarının İptali, İdari İşlem veya Eylemden Doğan Tam Yargı Davaları, Kamu Personel Hukuku ve Kamu Personel Disiplin Hukuku, Kamulaştırma, Parselizasyon ve İmar Hukukundan Doğan Her Türlü Uyuşmazlık ve Davalar.

Giriş

İdare hukuku, devletin yürütme organlarının ve kamu idarelerinin faaliyetlerini düzenleyen ve denetleyen bir hukuk dalıdır. Kamu hizmetlerinin yürütülmesi, idari işlemler ve idari eylemler gibi konuları kapsar. Bu makalede, Türk hukukunda idare hukukunun temel ilkeleri, kaynakları, idari işlemler ve eylemler, idarenin sorumluluğu ve idari yargı gibi konular detaylı bir şekilde ele alınacaktır.

İdare Hukukunun Temel İlkeleri

  1. Kanunilik İlkesi: İdare, tüm faaliyetlerini kanunlara uygun olarak gerçekleştirmek zorundadır. Bu ilke, idarenin keyfi davranışlarını engellemek ve hukuk devleti ilkesini sağlamak amacıyla büyük önem taşır.
  2. Kamu Yararı İlkesi: İdarenin tüm işlemleri ve eylemleri kamu yararını gözetmek zorundadır. Bu ilke, idarenin özel çıkarlar yerine toplumun genel çıkarlarını koruma amacını taşır.
  3. Eşitlik İlkesi: İdare, tüm bireylere eşit muamele yapmak zorundadır. Bu ilke, ayrımcılığı engelleyerek adil bir yönetim sağlar.
  4. İdari İstikrar İlkesi: İdari işlemler ve uygulamalar, sürekli değişmemeli ve belirli bir istikrar içinde olmalıdır. Bu ilke, hukuki güvenlik ve öngörülebilirlik açısından önemlidir.

İdare Hukukunun Kaynakları

  1. Anayasa: Anayasa, idare hukukunun temel ilkelerini belirleyen ve idarenin yetkilerini ve sorumluluklarını düzenleyen en üst normdur. Anayasa, idarenin hukuka uygun davranmasını temin eden birçok düzenlemeye sahiptir.
  2. Kanunlar: İdare hukukuna ilişkin düzenlemeler içeren kanunlar, idarenin faaliyetlerini ve yetkilerini detaylı bir şekilde düzenler. Örneğin, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, idare hukuku açısından büyük önem taşır.
  3. Tüzükler ve Yönetmelikler: Kanunların uygulanmasını sağlamak amacıyla çıkarılan tüzükler ve yönetmelikler, idari işlemlerin detaylarını belirler ve idarenin faaliyetlerini düzenler.
  4. Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri: 2017 Anayasa değişikliği ile Cumhurbaşkanına, idari düzenlemeler yapma yetkisi verilmiştir. Bu kararnameler, yürütme yetkisini kullanma bağlamında idare hukukunun önemli kaynaklarından biridir.
  5. Yargı Kararları: İdare hukuku alanında verilen yargı kararları, hukukun gelişimine katkıda bulunur ve idarenin faaliyetlerinin hukuka uygunluğunu denetler.
  6. İçtihatlar ve Bilimsel Görüşler: Danıştay’ın ve diğer idari yargı organlarının içtihatları ile akademisyenlerin bilimsel görüşleri de idare hukuku açısından önemli kaynaklardır.

İdari İşlemler ve Eylemler

İdari İşlemler: İdari işlem, idarenin tek taraflı irade açıklamasıyla gerçekleştirdiği ve hukuk düzeninde değişiklik meydana getiren işlemlerdir. İdari işlemler, bireysel ve genel işlemler olarak ikiye ayrılır:

  • Bireysel İşlemler: Belirli bir kişi veya kişilere yönelik işlemlerdir. Örneğin, bir memurun atanması veya bir inşaat ruhsatının verilmesi bireysel işlemlere örnektir.
  • Genel İşlemler: Belirli bir kişi ya da kişilere yönelik olmayan, genel ve soyut nitelik taşıyan işlemlerdir. Örneğin, bir yönetmelik veya genelge çıkarılması genel işlemlere örnektir.

İdari Eylemler: İdari eylem, idarenin hukuki değil fiili faaliyetlerini ifade eder. Bu eylemler, idarenin kamu hizmetlerini yürütme sürecinde gerçekleştirdiği her türlü fiili işlemleri kapsar. Örneğin, yol yapımı, park düzenlemesi gibi faaliyetler idari eylemlere örnektir.

İdarenin Sorumluluğu

İdarenin hukuka aykırı işlemleri ve eylemleri sonucunda doğan zararların tazmini, idare hukukunun temel konularından biridir. İdarenin sorumluluğu iki ana başlık altında incelenir:

  1. Hizmet Kusuru: İdarenin kamu hizmetlerini yürütürken gerekli özeni göstermemesi veya hizmeti gereği gibi yerine getirmemesi durumunda ortaya çıkar. Hizmet kusuru, idarenin sorumlu tutulması için temel bir nedendir.
  2. Kusursuz Sorumluluk: İdarenin kusuru olmaksızın meydana gelen zararların tazminini kapsar. Bu tür sorumluluk, kamu hizmetlerinin yürütülmesi sırasında oluşan zararlarda, idarenin kusuru olmasa bile tazminat yükümlülüğü doğurabilir. Örneğin, tehlikeli bir kamu hizmeti sırasında meydana gelen kazalarda kusursuz sorumluluk ilkesi uygulanabilir.

İdari Yargı

Türk idare hukukunun önemli bir unsuru olan idari yargı, idarenin hukuka uygunluğunu denetleyen yargı koludur. İdari yargı, idarenin işlemlerine ve eylemlerine karşı açılan davaları inceler ve hukuka aykırı bulunan işlemleri iptal eder. İdari yargı organları şunlardır:

  1. Danıştay: Danıştay, Türkiye’de en yüksek idari yargı merci olup, idari yargı kademesinin başında yer alır. Danıştay, idari davaların temyiz merci olarak görev yapar ve aynı zamanda bazı davalarda ilk derece mahkemesi olarak da yetkilidir.
  2. İdare Mahkemeleri: İdare mahkemeleri, idarenin işlemlerine karşı açılan iptal davaları ve tam yargı davalarında ilk derece mahkemesi olarak görev yapar. İptal davaları, idari işlemlerin hukuka aykırılığının tespiti ve iptali amacıyla açılırken; tam yargı davaları, idarenin hukuka aykırı işlemleri veya eylemleri nedeniyle uğranılan zararların tazmini amacıyla açılır.
  3. Vergi Mahkemeleri: Vergi mahkemeleri, vergi uyuşmazlıklarına ilişkin davalarda görev yapar. Vergi mükelleflerinin vergi dairelerine karşı açtıkları davalarda, vergi mahkemeleri ilk derece mahkemesi olarak yetkilidir.

İdari Yargılama Usulü

İdari yargılama usulü, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu (İYUK) ile düzenlenmiştir. İdari yargılama usulünün temel özellikleri şunlardır:

  1. Dava Açma Süresi: İdari işlemlere karşı dava açma süresi genellikle 60 gündür. Ancak, özel kanunlarla belirlenen süreler de dikkate alınmalıdır.
  2. İptal Davası ve Tam Yargı Davası: İdari işlemlerin iptali amacıyla açılan davalara iptal davası, idarenin hukuka aykırı işlemleri veya eylemleri nedeniyle uğranılan zararların tazmini amacıyla açılan davalara ise tam yargı davası denir.
  3. Duruşma ve Karar: İdari yargılamada duruşma yapılması zorunlu değildir. Mahkemeler, dosya üzerinden inceleme yaparak karar verebilir. Ancak, taraflardan birinin talebi üzerine duruşma yapılabilir.
  4. Yürütmenin Durdurulması: İdari işlemin uygulanması halinde telafisi imkansız zararların doğabileceği durumlarda, mahkemeler yürütmenin durdurulması kararı verebilir. Bu karar, idari işlemin geçici olarak uygulanmasını durdurur.

Sonuç

Türk idare hukuku, idarenin faaliyetlerini düzenleyen, denetleyen ve hukuka uygunluğunu sağlayan önemli bir hukuk dalıdır. İdarenin işlemleri ve eylemleri, kanunlara uygun olarak gerçekleştirilmek zorundadır ve bu bağlamda idare hukukunun temel ilkeleri büyük önem taşır. İdari yargı organları, idarenin hukuka aykırı işlemlerine karşı bireylerin haklarını korur ve idarenin sorumluluğunu tespit eder. İdare hukuku, hukuk devleti ilkesinin sağlanmasında kritik bir rol oynamakta ve kamu hizmetlerinin etkin, verimli ve adil bir şekilde yürütülmesini temin etmektedir.

Karya Tan Hukuk ve Danışmanlık Bürosu Kuşadası’nda uzman avukat kadrosuyla hizmet vermektedir. Kuşadası İdare Hukuku Davası konusunda sorunlarınızı çözüme kavuşturmak amacıyla hukuki hizmet sağlamaktayız.